Powieść o życiu i czasach Złej Czarownicy z Zachodu to wspaniała, magiczna historia Krainy Oz. Ale jakże inna od tej, którą znaliśmy wcześniej! Dzieje Dorotki stanowią zaledwie jej ostatni rozdział. Wcześniej musimy się dowiedzieć, jak narodziła się Elfaba, przez co przeszła i jak trudne było jej życie. Walczyła, buntowała się, miała o wszystkim własne zdanie. Lubiła, kochała i nienawidziła. Owszem, dysponowała mocą, ale czy była ona darem, czy przekleństwem? Na co inteligencja i odwaga, gdy się jest zielonym odmieńcem? Co nam przyjdzie z magii, gdy w codziennym życiu prymat wiedzie polityka?
W spokojnej rodzinie pastora gdzieś w Manczkinlandii urodziło się zielone dziecko. Zielone jak trawa na wiosnę, z odcieniem łososiowym na podbrzuszu. Dziewczynka z ząbkami ostrymi jak brzytwa, która na początek odgryzła palec akuszerce, zanim wydała z siebie pierwszy krzyk. Czyli wpierw posmakowała ludzkiej krwi, a dopiero potem possała mleka matki. Dość przewrotny okazał się pomysł Gregory’ego Maguire’a, by osnuć fabułę książki wokół tej postaci. Poznajemy więc okoliczności jej poczęcia i narodzin, potem wiek szkolny, by wreszcie znaleźć się wraz z nią na uniwersytecie w Sziz. Po działalności konspiracyjnej dochodzimy do momentu, w którym Elfaba została okrzyknięta Złą Czarownicą z Zachodu.
Poznajemy bardzo dobrze Czarownicę Elfabę. Jej myśli, uczucia, wątpliwości, rozterki. Widzimy, jak wyglądało jej życie od początku, gdy urodziła się jako zielona dziewczynka. Nie było jej łatwo. Czy dlatego stała się zła? Co naprawdę kryło się w jej sercu? Po przeczytaniu książki już nigdy nie spojrzycie tak samo na Krainę Oz… Tę historię musicie jednak poznać do końca! Kiedy w „Czarnoksiężniku z Krainy Oz”, klasycznej opowieści L. Franka Bauma, Dorotka triumfuje nad Złą Czarownicą z Zachodu, poznajemy tylko część jej losów. Teraz popatrzmy na te wydarzenia z perspektywy tajemniczej Czarownicy. Dowiadujemy się, skąd przyszła, dlaczego wybrała taką, a nie inną drogę, dlaczego stała się zła! W świecie stworzonym przez Gregory’ego Maguire’a zwierzęta mówią i walczą o swoje prawa obywatelskie, Manczkinowie starają się wejść do klasy średniej, a Blaszany Drwal pada ofiarą przemocy w rodzinie. W tym świecie mała zielonoskóra dziewczynka o imieniu Elfaba wyrośnie na osławioną Złą Czarownicę z Zachodu. Bystra, zjadliwa i nierozumiana – zmusi nas do ponownego przemyślenia pojęć na temat natury dobra i zła.
Na podstawie powieści Gregory’ego Maguire’a powstał musical „Wicked”, który odniósł niebywały sukces i zainspirował podobne produkcje na całym świecie. Polską wersję musicalu będzie można zobaczyć w Teatrze Muzycznym Roma w 2025 roku. Natomiast 22 listopada 2024 roku odbyła się światowa premiera filmowej adaptacji książki w reżyserii Jona M. Chu (2 godz. 40 minut!). Jako Elfaba występuje Cynthia Erivo, zdobywczyni nagród Emmy, Grammy i Tony. W roli Galindy można zobaczyć supergwiazdę Arianę Grande.
Zanim jednak wybierzecie się do kina, radzimy przeczytać książkę – o wyzysku, nierówności, przyczynach powstawania zła, o rasizmie, totalitaryzmie, ekologii i prawach zwierząt. „Niewiarygodny wyczyn literacki. Maguire stworzył jedną z największych bohaterek w literaturze fantasy!” – zachwycał się recenzent „Los Angeles Times”. I rzeczywiście! Amerykański pisarz (rocznik 1954), zabierając się za przeróbkę klasycznej opowieści o czarnoksiężniku z Krainy Oz z 1900 roku, nie miał chyba świadomości, jak bardzo cyniczną i przeznaczoną jednak dla starszego pokolenia wersję tej historii stworzy. Jest tam sporo dyskusji na temat seksu, polityki, religii, relacji matek i córek z tym samym mężczyzną, cudzołóstwa, zażywania narkotyków… Powieść jest zdecydowanie dla dojrzałych czytelników, wymaga uważnej lektury i przemyśleń. Historia Elfaby jest pełna odcieni, niejednoznaczna i intrygująca. Wciąga w magiczny świat, jednak zupełnie inny od tego z bajkowej, uproszczonej Krainy Oz. Powieść pokazuje, jak ginie nadzieja, dlaczego niektórzy przechodzą na złą stronę mocy, czy warto walczyć o swoje racje, co daje zaangażowanie w politykę. Trzeba czasu i wytrwałości, żeby zrozumieć wyłożone w niej poglądy, ale zdecydowanie warto.
„Wicked” Maguire’a i jego sequele (w Polsce jeszcze nieznane powieści „Son of a Witch” z 2005), „A Lion Among Men” z 2008) oraz „Out of Oz” z 2011) sprzedały się dotąd na Zachodzie w ponad siedmiu milionach egzemplarzy, a teatralna adaptacja pierwszej książki była najbardziej dochodowym spektaklem na Broadwayu przez ostatnie dziewięć lat. „Owszem, bawiłem się materiałem sakralnym, ale w żaden sposób nie po to, żeby zhańbić oryginalny materiał, po prostu żeby wydawał się bogatszy i żeby jego bogactwo miało więcej sensu” – powiedział pisarz, kiedy go zapytano, czy swoimi utworami nie obraził milionów wielbicieli „międzynarodowego klubu Czarnoksiężnika z Krainy Oz”. Nie obraził, to pewne!
Gregory Maguire, „Wicked. Życie i czasy Złej Czarownicy z Zachodu” (ang. Wicked: The Life and Times of the Wicked Witch of the West). Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2024. Stron 572, oprawa miękka ze skrzydełkami. Przełożyła Monika Wyrwas-Wiśniewska. Premiera 13 listopada 2024. Książkę można zamówić w księgarni wydawcy na stronie https://sklep.zysk.com.pl/wicked-zycie-i-czasy-zlej-czarownicy-z-zachodu-8439.html. Dzięki Zysk i S-ka Wydawnictwu mamy dla Was 2 egzemplarze tej książki. Poniżej nasz konkurs czytelniczy z jednym pytaniem!
KONKURS CZYTELNICZY
Dzięki uprzejmości Zysk i S-ka Wydawnictwa (www.zysk.com.pl) ogłaszamy dla Czytelników portalu LADY’S CLUB konkurs, w którym można zdobyć 2 egzemplarze powieści Gregory’ego Maguire’a „Wicked”. Otrzymają je ci z Państwa, którzy pierwsi odpowiedzą na pytanie adresowane do znawców Krainy Oz: Jakie imiona nosili rodzice Złej Czarownicy z Zachodu i dlaczego nazywano ich Manczkinami? Odpowiedzi wysyłajcie na adres: redakcja@ladysclub-magazyn.pl.
REGULAMIN
1. Nagrodę w konkursie stanowią 2 egzemplarze powieści Gregory’ego Maguire’a „Wicked”, ufundowane przez Zysk i S-ka Wydawnictwo.
2. Rozdanie przewiduje 2 zwycięzców – każdy z nich otrzyma po jednym egzemplarzu książki.
3. Rozdanie trwa od 1 grudnia 2024 roku do wyczerpania nagród.
4. Do rozdania można zgłosić się tylko raz.
5. Zadanie polega na jak najszybszym nadesłaniu odpowiedzi na pytanie adresowane do znawców Krainy Oz: Jakie imiona nosili rodzice Złej Czarownicy z Zachodu i dlaczego nazywano ich Manczkinami?
6. Spośród nadesłanych odpowiedzi redakcja wyłoni 2 zwycięzców.
7. Wyniki zostaną ogłoszone pod informacją o książce na portalu LADY’S CLUB w sekwencji PAN BOOK.
8. Uczestnicy mają 3 dni na przesłanie wraz z odpowiedziami na adres redakcja@ladysclub-magazyn.pl swoich danych do wysyłki nagród drogą pocztową; w przypadku braku takiej informacji w wyznaczonym czasie zostanie wybrana kolejna osoba.
ROZWIĄZANIE KONKURSU. Pytanie: Jakie imiona nosili rodzice Złej Czarownicy z Zachodu i dlaczego nazywano ich Manczkinami? Odpowiedź: Jej ojciec nosił imię Frex (Frexpar), a matka Melena. Rodziców Złej Czarownicy z Zachodu, jak i innych mieszkańców Manczkinlandii, nazywano Manczkinami (ang. Munchkin), gdyż wszyscy oni byli karzełkami i pierwszymi, po Dobrej Czarownicy z Północy, osobami napotkanymi przez Dorotę Gale. Ubierali się przeważnie na niebiesko, podobnie jak Winkowie na żółto, a mieszkańcy Szmaragdowego Grodu na zielono. Tak było w książce L. Franka Bauma. Natomiast w filmie Victora Fleminga „Czarnoksiężnik z Oz” Manczkinów zagrało 124 aktorów i statystów z różnych krajów i wszyscy byli niskiego wzrostu. W przeciwieństwie do książki nosili różnokolorowe stroje, a nie tylko niebieskie. Różnorodnymi karłami są również Manczkinowie z powieści „Wicked”. Jak powiedział pastor Frex, ojciec Złej Czarownicy z Zachodu, „historia kuśtyka na nogach maluczkich, gdy równocześnie działają większe, odwieczne siły. Nie można uczestniczyć i w jednym, i w drugim”. Książki otrzymują: 1) Barbara Cimoch, Białystok; 2) Mirosława Wilczek, Szczyrk. GRATULUJEMY! (wpis z 6 grudnia 2024)
