CARLA SAGANA OSOBISTE SPOJRZENIE NA POSZUKIWANIE BOGA

Ann Druyan, amerykańska autorka i producentka, znana z zaangażowania w wiele projektów popularyzujących naukę i edukację, prywatnie żona Carla Sagana (1934-1996), wpadła na zbawienny pomysł wydania książkowego wykładów z teologii naturalnej słynnego astronoma i pisarza, wygłoszonych przez niego w połowie lat osiemdziesiątych minionego wieku na Uniwersytecie Glasgow. Ukazały się one w dziesiątą rocznicę śmierci Sagana – najpierw w Stanach Zjednoczonych, później w wielu krajach, teraz, nareszcie, w Polsce dzięki Wydawnictwu Zysk i S-ka.

Carl Sagan „Odmiany doświadczenia naukowego. Osobiste spojrzenie na poszukiwanie Boga”. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2025. Stron 248, oprawa twarda. Przekład Tomasz Bieroń. Premiera 8 lipca 2025.

Jako prelegent na słynnych Wykładach Gifforda pisarz potraktował swoją misję niezwykle poważnie – miał okazję do szczegółowego omówienia swojego pojmowania relacji między religią i nauką, a także własnych dążeń do zrozumienia natury sacrum. Celem corocznych Wykładów Gifforda, spotkań ustanowionych w 1887 roku z woli lorda Adama Gifforda, jest bowiem promowanie i rozpowszechnianie studiów teologii naturalnej w najszerszym znaczeniu tego terminu – innymi słowy wiedzy o Bogu. Nominacja na Wykłady Gifforda jest jednym z najbardziej prestiżowych zaszczytów w szkockim i światowym środowisku akademickim. Przed Carlem Saganem na mównicy stawali najwybitniejsi naukowcy i filozofowie ostatnich stu lat, między innymi James Frazer, Arthur Eddington, Werner Heisenberg, Niels Bohr, Alfred North Whitehead, Albert Schweitzer, Hannah Arendt.

Jak to możliwe, zastanawiał się Sagan, że opisany w Biblii wiekuisty i wszechwiedzący Stwórca wypowiedział stanowczo tak wiele zasadniczo błędnych tez na temat stworzenia? Dlaczego Bóg z Pisma Świętego miałby być znacznie gorzej poinformowany na temat natury niż my, ludzie, którzyśmy dopiero zaczęli badać wszechświat? Dla Carla Sagana teoria Darwina o doborze naturalnym była nie tylko lepsza od Księgi Rodzaju pod względem naukowym, ale również zapewniała głębsze, bardziej satysfakcjonujące doświadczenie duchowe. Pisarz nie stawiał jednak swoich tez w duchu prostackiego obrazoburstwa, od tego był daleki – podkreśliła Ann Druyan. Pilnie studiował religie świata, zarówno żywe, jak i martwe, z takim samym zapałem, z jakim podchodził do kwestii naukowych. „Carl nie był w sporze z Bogiem, lecz z tymi, którzy uważali, że nasze zrozumienie sacrum jest pełne” – zaznaczyła redaktorka tomu wykładów Sagana.

CARL SAGAN. Fot. Materiały prasowe

W wieku 25 lat Carl Sagan uzyskał doktorat z astronomii i astrofizyki. Był profesorem astronomii i nauk kosmicznych w Laboratorium Badań Planetarnych w Cornell University. Był też współzałożycielem The Planetary Society i Committee for the Scientific Investigation of Claims Of the Paranormal. Wspierał projekt SETI (The Search for Extraterrestrial Intelligence – poszukiwania pozaziemskiej inteligencji). Światowy rozgłos uzyskał jako autor książek popularnonaukowych oraz współautor i prowadzący serial telewizyjny „Cosmos”. Na podstawie jego powieści „Contact” w 1997 powstał film o tym samym tytule z Jodie Foster w roli głównej. Również jeden z odcinków „Z Archiwum X” bazuje na podobnych motywach. Lądownik Mars Pathfinder w 1997 został nazwany jego imieniem – Carl Sagan Memorial Station. W 1977 otrzymał Nagrodę Pulitzera za książkę „Rajskie smoki”. Jego imieniem zostały nazwane planetoida Sagan i krater marsjański. W 1980 został laureatem Nagrody Lowella Thomasa. W 1990 roku otrzymał Medal Oersteda za nauczanie fizyki.

Mimo że od jego przedwczesnego odejścia minęło już prawie trzydzieści lat, Carl Sagan w dalszym ciągu uchodzi za jeden z największych autorytetów naukowych naszych czasów. Wybitny astrofizyk podejmuje w książce „Odmiany doświadczenia naukowego” próbę odszukania sacrum w bezkresie kosmosu. Autor z wielką swobodą, a jednocześnie rzeczowo omawia różne tematy – od prawdopodobieństwa chemicznej natury transcendencji, przez kreacjonizm, tak zwany inteligentny projekt, szanse istnienia życia na innych planetach i ryzyko nuklearnej zagłady naszej planety, po nową koncepcję nauki jako „świadomego kultu”. Imponując niezwykle szerokimi horyzontami intelektualnymi, ilustruje swoje wyjaśnienia przykładami z kosmologii, fizyki, filozofii, literatury, psychologii, antropologii kulturowej, mitologii i teologii. Pełne humoru, mądre, a czasami wręcz zdumiewająco prorocze obserwacje na temat największych tajemnic wszechświata pobudzają wyobraźnię i ukazują majestat życia w całej pełni. Sam Harris, autor książki „Koniec wiary”, zauważył: „Ann Druyan wykopała z ziemi prawdziwy skarb: skarb rozsądku, empatii i podziwu dla nauki. To powinna być lektura obowiązkowa dla wszystkich współczesnych”.

ANN DRUYAN, żona Carla Sagana, jego współpracowniczka, redaktorka tomu wykładów.

Carl Sagan „Odmiany doświadczenia naukowego. Osobiste spojrzenie na poszukiwanie Boga” (tytuł oryginału „The Varieties Of Scientific Experience: A Personal View Of The Search For God”). Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2025. Stron 248, oprawa twarda. Przekład Tomasz Bieroń. Konsultacja naukowa i opracowanie ilustracji Steven Soter. Premiera 8 lipca 2025. Książkę można zamawiać w księgarni wydawnictwa na stronie https://sklep.zysk.com.pl/odmiany-doswiadczenia-naukowego-osobiste-spojrzenie-na-poszukiwanie-boga.html. Dzięki życzliwości wydawcy mamy dla Czytelników LADY’S CLUB dwa egzemplarze tej publikacji. Poniżej nasz tradycyjny konkurs z jednym pytaniem.

KONKURS CZYTELNICZY

Dzięki uprzejmości Zysk i S-ka Wydawnictwa (www.zysk.com.pl) ogłaszamy dla Czytelników portalu LADY’S CLUB konkurs, w którym można zdobyć 2 egzemplarze książki Carla Sagana „Odmiany doświadczenia naukowego. Osobiste spojrzenie na poszukiwanie Boga”. Otrzymają je ci z Państwa, którzy odpowiedzą na pytanie: Carl Sagan i jego żona wysłali pewien przekaz do cywilizacji pozaziemskich. Co to było i kiedy powędrował on w Kosmos? Odpowiedzi wysyłajcie na adres: redakcja@ladysclub-magazyn.pl.

REGULAMIN

1. Nagrodę w konkursie stanowią 2 egzemplarze książki Carla Sagana „Odmiany doświadczenia naukowego. Osobiste spojrzenie na poszukiwanie Boga”, ufundowane przez Zysk i S-ka Wydawnictwo.

2. Rozdanie przewiduje 2 zwycięzców – każdy z nich otrzyma po jednym egzemplarzu książki.

3. Rozdanie trwa od 8 lipca 2025 roku do wyczerpania nagród.

4. Do rozdania można zgłosić się tylko raz.

5. Zadanie polega na nadesłaniu odpowiedzi na pytanie: Carl Sagan i jego żona wysłali pewien przekaz do cywilizacji pozaziemskich. Co to było i kiedy powędrował on w Kosmos?

6. Spośród nadesłanych odpowiedzi redakcja wyłoni 2 zwycięzców.

7. Wyniki zostaną ogłoszone pod informacją o książce na portalu LADY’S CLUB w sekwencji Pan Book.

8. Uczestnicy mają 3 dni na przesłanie wraz z odpowiedziami na adres redakcja@ladysclub-magazyn.pl swoich danych do wysyłki nagród drogą pocztową; w przypadku braku takiej informacji w wyznaczonym czasie zostanie wybrana kolejna osoba.

ROZWIĄZANIE KONKURSU. Pytanie: Carl Sagan i jego żona wysłali pewien przekaz do cywilizacji pozaziemskich. Co to było i kiedy powędrował on w Kosmos? Odpowiedź: „Tak wyglądamy, jesteśmy do was przyjaźnie nastawieni, nasz pojazd pochodzi z trzeciej planety Systemu Słonecznego, zmienił trajektorię na skutek oddziaływania piątej planety, wiemy jak promieniuje wodór na fali 21 cm, znamy geometrię…” Plakietki z takimi informacjami według pomysłu Carla Sagana i Franka Drake’a narysowała Linda Salzman, ówczesna żona Sagana. Powędrowały one w Kosmos na pokładach dwóch sond, Pionier 10 i Pionier 11, odpowiednio 3 marca 1972 i 5 kwietnia 1973 roku. Położenie Słońca wśród gwiazd było na tej płytce określone względem 14 pulsarów, dla których podane zostały okresy w kodzie binarnym. Sylwetki ludzi były skalowane na sylwetkach obu pojazdów kosmicznych, w których te informacje zostały zamieszczone. Płytki Sagana albo inaczej płytki Pioneera były wykonane z aluminium i zostały pokryte cienką warstwą złota. Miały wymiary 15 x 23 cm (6 x 9 cali), a informacje dla ewentualnych kosmicznych pozaziemskich znalazców zostały na nich wygrawerowane. Plakietki skierowane do obcych cywilizacji mogą zostać odczytane nawet za miliony lat. Pulsary zmieniają swoje okresy wraz z upływem milionów lat, toteż jeśli płytki zostaną odnalezione w bardzo dalekiej przyszłości, możliwe będzie oszacowanie ich wieku przez porównanie obserwowanych okresów pulsarów do tych podanych na płytkach. W kolejnych latach Carl Sagan i jego druga żona, Ann Druyan, wysłali w przestrzeń kosmiczną przekaz do cywilizacji pozaziemskich w postaci Złotej Płyty (Voyager Golden Record), która znalazła się na pokładach sond Voyager 1 i Voyager 2, wystrzelonych odpowiednio 20 sierpnia i 5 września 1977 roku. Był to pozłacany dysk zawierający obrazy, dźwięki, muzykę oraz powitania w 55 językach – próbki życia na Ziemi. Na płycie zapisano też fale mózgowe Ann Druyan, zarejestrowane podczas godzinnej sesji medytacyjnej, w której rozmyślała o historii ludzkości, nauce i miłości do Sagana. Przekaz ten był nie tylko naukową wiadomością, ale też humanistycznym gestem – czymś w rodzaju listu w butelce wrzuconego do głębokiego oceanu międzygwiezdnego. Książki otrzymują: 1) Bogusław Joachim Mazur, Pielgrzymowice; 2) Marta Szafrańska, Stare Kiejkuty. GRATULUJEMY! (Wpis z 14 lipca 2025)

Napisano w Pan Book

Facebook

Get the Facebook Likebox Slider Pro for WordPress