W „Przenośnym centrum świata” autor, z daleka od wielkich wypraw czy spektakularnych odkryć, zaprasza czytelnika do świata pełnego zwykłych zdarzeń, które jednak skrywają niezwykłe znaczenia. Zwyczajne sytuacje i drobne spotkania zyskują nowy wymiar. Czy to zaułek w Paryżu, zakątek Rzymu, podróż koleją z Petersburga do Moskwy przez carski palec, hotel w marokańskim Agadirze, czy przypadkowo usłyszane słowo w drodze – wszystko może stać się pretekstem do głębokiej refleksji nad istotą ludzkiej egzystencji.
Marian Golka dzieli się swoimi podróżniczymi przypadkami, w których literacka wyobraźnia łączy się z subtelną obserwacją rzeczywistości. To książka o dostrzeganiu tego, co ulotne, i o poszukiwaniu ukrytej esencji miejsc i chwil. Dzięki niej odkrywamy, że prawdziwe centrum świata może być wszędzie – w każdym miejscu, w każdym wspomnieniu czy spojrzeniu, jeśli tylko otworzymy się na jego piękno i znaczenie. Niezwykła podróż, w której odkrywamy piękno codziennych chwil.
Ze wstępu: „W tej książce mieszają się niemal dokładnie przedstawione sytuacje z nutą przypuszczeń, prawie fotograficznie wierne dokumenty z większym czy mniejszym nałożonym na nie retuszem wyobraźni. Wszystkie jednak zostały wywołane przez zobaczone w podróżach miejsca i sytuacje lub wszystkie przypomniały mi się wraz z ich wspomnieniem. Wiele z tego (…) pozornie było mało ważne, ja jednak dostrzegłem w tym jakiś błysk, kolor czy zapach, który, jak mi się wydaje, odsłaniał ukrytą istotę spraw. Zanotowałem momenty, w których dostrzegłem istotne echa ludzkich sytuacji egzystencjalnych, pytań, czasem nawet tajemnic, które dalej nimi powinny pozostać”.
O autorze: Marian Golka (rocznik 1948) zajmuje się socjologią, antropologią kultury i – z dystansem – filozofią człowieka. Profesor nauk humanistycznych, były kierownik Zakładu Socjologii Kultury i Cywilizacji Współczesnej w Instytucie Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor wielu publikacji. Ważniejsze z nich: „Socjologia kultury” (2007, 2013); „Socjologia sztuki” (2008); „Pamięć społeczna i jej implanty” (2009); „Imiona wielokulturowości” (2010); „Cywilizacja współczesna i globalne problemy” (2012); „Samotność i sława” (2015); „Aparycje współczesności” (2015); „Podróże, zamyślenia, aluzje” (2016); „Paradoksy wolności” (2017); „Sekrety ludzkiego czasu” (2021). Publikuje także w czasopismach literackich niewielkie formy prozy filozoficzno-poetyckiej.
Marian Golka, „Przenośne centrum świata. Przypadki podróżne”. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2025 (www.zysk.com.pl). Oprawa miękka ze skrzydełkami, stron 408. Premiera 18 marca 2025. Książkę można zamawiać w księgarni wydawcy na https://sklep.zysk.com.pl/przenosnie-centrum-swiata-przypadki-podrozne.html. Dzięki życzliwości wydawnictwa mamy dla Państwa 2 egzemplarze tej książki. Poniżej nasz tradycyjny konkurs czytelniczy z jednym pytaniem.
KONKURS CZYTELNICZY
Dzięki uprzejmości Zysk i S-ka Wydawnictwa ogłaszamy dla czytelników LADY’S CLUB konkurs, w którym można zdobyć 2 egzemplarze książki Mariana Golki „Przenośne centrum świata”. Otrzymają je ci z Państwa, którzy odpowiedzą na pytanie pośrednio związane z treścią książki: Dlaczego kolejowy Objazd Wieriebiński w imperialnej Rosji nazwano palcem cara? Odpowiedzi wysyłajcie na adres: redakcja@ladysclub-magazyn.pl.
REGULAMIN
1. Nagrodę w konkursie stanowią 2 egzemplarze książki Mariana Golki „Przenośne centrum świata”, ufundowane przez Zysk i S-ka Wydawnictwo.
2. Rozdanie przewiduje 2 zwycięzców – każdy z nich otrzyma po jednym egzemplarzu książki.
3. Rozdanie trwa od 17 marca 2025 roku aż do wyczerpania nagród.
4. Do rozdania można zgłosić się tylko raz.
5. Zadanie polega na udzieleniu odpowiedzi na pytanie pośrednio związane z treścią omawianej książki: Dlaczego kolejowy Objazd Wieriebiński w imperialnej Rosji nazwano palcem cara?
6. Spośród nadesłanych odpowiedzi redakcja wyłoni 2 zwycięzców.
7. Wyniki zostaną ogłoszone pod recenzją książki na portalu LADY’S CLUB.
8. Zwycięzcy mają 3 dni na przesłanie wraz z odpowiedziami na adres redakcja@ladysclub-magazyn.pl swoich danych do wysyłki nagrody drogą pocztową; w przypadku braku takiej informacji w wyznaczonym czasie zostanie wybrana kolejna osoba.
ROZWIĄZANIE KONKURSU. Pytanie: Dlaczego kolejowy Objazd Wieriebiński w imperialnej Rosji nazwano palcem cara? Odpowiedź: Kolejowy Objazd Wieriebiński na trasie między Sankt Petersburgiem a Moskwą miał 17 kilometrów długości i znany był jako Carski Palec. Według niepotwierdzonych historycznie zapisów, zagięcie kolejowe koło Nowogrodu na 650-kilometrowej trasie powstało wtedy, kiedy car Mikołaj I, kreśląc ją ołówkiem od linijki na mapie obrysował swój palec. Inżynierowie carscy nie śmieli wytknąć władcy wady wytyczonej trasy i wybudowali ją tak, jak ją car narysował. Współcześnie uważa się, że zagięcie na prostej jak strzała trasie nie powstało za sprawą obrysu carskiego palca. Trasa wytyczona w XIX wieku zwyczajnie omijała wzgórze, na które ówczesne lokomotywy parowe nie były w stanie się wspiąć. Na zbudowanej w 1851 roku Moskiewsko-Petersburskiej linii kolejowej nachylenie trasy w kierunku Moskwy wynosiło 5‰ i tylko w jednym miejscu było większe. Na odcinku między stacjami Burga i Torbino z powodu ukształtowania terenu powstał podjazd o długości 17,6 km i nachyleniu 8‰. Część tego podjazdu przebiegała nad wyżłobionym przez rzeczkę Wierebję głębokim wąwozem. Zdecydowano, że nad wąwozem zostanie zbudowany most, co było tańszą inwestycją niż nasyp. Most składał się z 9 przęseł o długości 49,7 m każde. Wysokość mostu nad poziomem rzeki wynosiła 43 metry. Z powodu stromizny odcinek nad wąwozem Wieriebińskim był trudny do pokonania dla pociągów jadących w kierunku Moskwy. Z tego powodu przed podjazdem dzielono pociągi na zestawy po 10-12 wagonów i wciągano je na wyższą część trasy. Z kolei w pociągach jadących w kierunku Petersburga hamulce nie były na tyle sprawne, by zmniejszyć szybkość i na most Mstiński pociągi wjeżdżały z szybkością przekraczającą dopuszczalną. Gdyby nie to, że trasa była zupełnie prosta, mogłoby dojść do wykolejeń. Na początku XXI wieku rosyjskie koleje zmodernizowały trasę i skróciły Objazd Wieriebiński o 5 kilometrów. Podróż pociągiem przez Carski Palec wspomina w swojej książce także Marian Golka i potwierdza, że dzisiaj nie sposób go zauważyć w czasie jazdy. Bezkres i potęgę Rosji uwidaczniają raczej ciągnące się kilometrami lasy świerkowe i brzozowe. Książki otrzymują: 1) Anna Jarczok, Gliwice; 2) Urszula Bałoniak, Przasnysz. GRATULUJEMY! (wpis z 24 marca 2025)
