Literatura grozy, choć jako gatunek wykształciła się na przełomie XVIII i XIX wieku, sięga korzeniami w głęboką przeszłość, odwołując się do mitów, folkloru i wierzeń religijnych różnych narodów. Historie o duchach, wampirach i czarownicach, pod pozorem rozrywkowych treści z dreszczykiem, skrywają głęboką refleksję nad naturą zła i odwiecznym lękiem człowieka przed śmiercią.
W cyklu opowiadań grozy Zysk i S-ka Wydawnictwo konsekwentnie letnią i zimową porą przypomina najbardziej oryginalne i niepokojące opowieści o zmorach i duchach, reprezentujące złoty wiek tej literatury, przeważnie brytyjskiej. Tym razem na rynku księgarskim pojawiła się publikacja „Koszmarny dom” – zbiór opowieści o duchach Alfreda McLellanda Burrage’a (1889-1956), brytyjskiego pisarza, którego twórczość rzadko do tej pory była tłumaczona na język polski.
Burrage pisał utwory dla młodzieży i powieści historyczne, ale sławę zyskał przede wszystkim jako autor znakomitych opowiadań grozy. Jego twórczość została wysoko oceniona przez krytyka i pisarza M.R. Jamesa, który uważał Burrage’a za jednego z najlepszych współczesnych twórców gatunku. Jedno z opowiadań tego autora ukazało się w 2022 roku w antologii „Duchy nocy wigilijnej”, także wydanej przez Zysk i S-ka Wydawnictwo. „Koszmarny dom i inne opowieści o duchach” to pierwsze polskie wydanie najbardziej niesamowitych nowel autorstwa brytyjskiego twórcy, które z pewnością przypadną do gustu wszystkim miłośnikom grozy i horroru.
Alfred McLelland Burrage (na zdjęciu) urodził się w Hillingdon w Londynie w 1889 roku. Jego ojciec, Alfred Sherrington Burrage, i wujek, Edwin Harcourt Burrage, byli płodnymi autorami opowiadań dla chłopców publikowanych w różnych czasopismach. Po śmierci ojca młody Burrage także zaczął pisać utwory prozatorskie, żeby utrzymać rodzinę. W czasie I wojny światowej pisarz zaciągnął się na ochotnika do wojska. Jego wydawca opublikował później wspomnienia pisarza o dramatycznych wojennych przeżyciach, zatytułowane „War Is War”. Obecnie Burrage’a pamięta się głównie za jego twórczość grozy, z której część pierwotnie zebrano w książkach „Some Ghost Stories” (1927) i „Someone in the Room” (1931). Autor zmarł w Edgware General Hospital 18 grudnia 1956 roku w wieku sześćdziesięciu siedmiu lat. Krytyk i pisarz Montaque Rhodes James chwalił książki Burrage’a o duchach. Zaliczył go do grona pisarzy, którzy „najlepiej zrozumieli” możliwości opowieści o duchach. Inni krytycy też uważali je za inteligentne, dobrze skonstruowane i pomysłowe, zręczne i subtelne, zawierające wiele poruszających fantazji. Współcześnie Burrage zaliczany jest do grona najlepszych pisarzy grozy obok Edwarda Frederica Bensona, Huberta Russella Wakefielda i M.R. Jamesa.
Miłośnicy klasycznych opowiadań z dreszczykiem, podlanych dyskretnym angielskim humorem, otrzymali obecnie 24 utwory Burrage’a, których bohaterami są zwyczajni Anglicy i duchy towarzyszące im w życiu doczesnym i pozagrobowym. Nie są to horrory pełne krwi, rozrywania ciał i włóczenia po ziemi wnętrzności. Ton opowieści jest spokojny, a pojawiające się zjawy nie budzą przerażenia, co najwyżej dreszczyk ekscytacji, bo najczęściej proszą lub usiłują wyjaśniać zjawiska trudne do ogarnięcia ludzkim umysłem. Miejscem akcji są stare pałace, kamienice, posiadłości podmiejskie, samotne dwory ziemskie, parki i ogrody. Klasyka ghost stories na gotycką modłę, pełna smutku, tęsknoty za przeszłością, niespełnionych uczuć. Do rzędu najlepszych opowiadań należą na pewno „Przypadek Ryalstone’a”, „Browdean Farm”, „Wiedźma z Oxshott”, „Na dziedzińcu”, „Bezpański dom”, „Ktoś w pokoju”, „Ogród na Glenister Square”, „Muzeum figur woskowych”, „Ten, który zobaczył”, „Czwarta ściana”, „Zielona szarfa”. Ale rzecz oczywista trzeba przeczytać wszystkie. Dobra książka na wakacyjną podróż.
Starannie wydany tom, jak wspomnieliśmy, wpisuje się w znaną, popularną i docenianą serię grozy Zysk i S-ka Wydawnictwa. Polecamy także antologie „Wigilia pełna duchów”, „Wakacje wśród duchów”, „Z duchami przy wigilijnym stole”, „Gwiazdka z duchami”, „Duchy nocy Kupały”, „Duchy nocy wigilijnej”, „Duchy nocy świętojańskiej”, „Duchy zimowej nocy”, „Duchy letniej nocy”, „Duch na rozstaju dróg”. Książki można zamawiać w księgarni wydawcy na stronie https://sklep.zysk.com.pl/.
Alfred McLelland Burrage „Koszmarny dom i inne opowieści o duchach”. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2025. Stron 496, oprawa twarda. Redakcja Magdalena Wójcik. Przełożył Jerzy Łoziński. Projekt okładki Paulina Radomska-Skierkowska. Premiera 29 lipca 2025. Zbiór opowiadań można zamówić u wydawcy na stronie https://sklep.zysk.com.pl/koszmarny-dom-i-inne-opowiesci-o-duchach.html.
KONKURS CZYTELNICZY
Dzięki uprzejmości Zysk i S-ka Wydawnictwa (www.zysk.com.pl) ogłaszamy dla Czytelników portalu LADY’S CLUB konkurs, w którym można zdobyć 2 egzemplarze książki Alfreda McLellanda Burrage’a „Koszmarny dom i inne opowieści o duchach”. Otrzymają je ci z Państwa, którzy jako pierwsi odpowiedzą na pytanie: W jakiej jednostce specjalnej i gdzie służył w czasie I wojny światowej Alfred McLelland Burrage? Odpowiedzi wysyłajcie na adres: redakcja@ladysclub-magazyn.pl.
REGULAMIN
1. Nagrodę w konkursie stanowią 2 egzemplarze książki Alfreda McLellanda Burrage’a „Koszmarny dom i inne opowieści o duchach”, ufundowane przez Zysk i S-ka Wydawnictwo.
2. Rozdanie przewiduje 2 zwycięzców – każdy z nich otrzyma po jednym egzemplarzu książki.
3. Rozdanie trwa od 6 sierpnia 2025 roku do wyczerpania nagród.
4. Do rozdania można zgłosić się tylko raz.
5. Zadanie polega na nadesłaniu odpowiedzi na pytanie: W jakiej jednostce specjalnej i gdzie służył w czasie I wojny światowej Alfred McLelland Burrage?
6. Spośród nadesłanych odpowiedzi redakcja wyłoni 2 zwycięzców.
7. Wyniki zostaną ogłoszone pod informacją o książce na portalu LADY’S CLUB w sekwencji Pan Book.
8. Uczestnicy mają 3 dni na przesłanie wraz z odpowiedziami na adres redakcja@ladysclub-magazyn.pl swoich danych do wysyłki nagród drogą pocztową; w przypadku braku takiej informacji w wyznaczonym czasie zostanie wybrana kolejna osoba.
ROZWIĄZANIE KONKURSU. Pytanie: W jakiej jednostce specjalnej i gdzie służył w czasie I wojny światowej Alfred McLelland Burrage? Odpowiedź: W czasie I wojny światowej, w 1915 roku, pisarz Alfred McLelland Burrage zaciągnął się do jednostki specjalnej, zwanej Artists Rifles – dosłownie Artystów Strzelców, mniej dosłownie Rezerwy Artystów – i walczył na terytorium Francji i Belgii. Był to najpierw Batalion, a później 21. Pułk Specjalnej Rezerwy Armii Brytyjskiej. W skrócie 21 SAS(R). Założony został w Londynie w 1859 roku przez studenta sztuki Edwarda Starlinga jako ochotnicza jednostka lekkiej piechoty. Jego powstanie wynikało z powszechnego strachu przed inwazją francuską. Wielu z jego członków to byli artyści – aktorzy, muzycy, architekci (między innymi tacy wybitni jak John Everett Millais, G.F. Watts i William Morris), a jego pierwsza kwatera główna znajdowała się w Burlington House przy Piccadilly w londyńskiej dzielnicy Mayfair. Pierwszymi dowódcami Artists Rifles byli malarze Henry Wyndham Phillips i Frederic Leighton. Kreatywność i piękno stanowiły istotę Artists Rifles. Może się to wydawać dziwne jak na pułk wojskowy, łatwo można było go uznać za „wesoły klub dżentelmenów z Londynu”, pretekst do zabawy w wojnę, lecz artyści strzelcy byli walecznym, aktywnym pułkiem, nieszczędzącym krwi i ofiar w wielu bitwach. Mieli jeden z najwyższych wskaźników strat spośród wszystkich pułków. Podczas I wojny światowej zginęło 2003 żołnierzy pułku, a ponad 3000 zostało rannych. Żołnierze pułku otrzymali osiem Krzyży Wiktorii i ponad 850 innych odznaczeń wojskowych, w tym Ordery za Wybitną Służbę (przyznane 52 razy) i Krzyże Wojskowe (przyznane 822 razy). Byli również wymienieni 564 razy w meldunkach. Po koszmarze I wojny światowej Artists Rifles pełnił funkcję pułku szkoleniowego oficerów w czasie II wojny światowej. Pułk został rozwiązany w 1945 roku, ale w 1947 roku został reaktywowany w celu wskrzeszenia Specjalnej Służby Lotniczej. W 1967 roku stał się jednostką Armii Terytorialnej. Pomnik poświęcony żołnierzom Artists Rifles znajduje się w Burlington House. Książki otrzymują: 1) Józef Borkowski, Warszawa; 2) Jagoda Guzik, Zajączków. GRATULUJEMY! (Wpis z 11 sierpnia 2025)
