Polecamy dzisiaj zwięzłą i przejrzystą analizę metod manipulacji statystykami, która wyjaśnia, dlaczego żyjemy w epoce terroru wszelkiej maści liczbowych zestawień. Jeśli chcesz przechytrzyć lisa, poznaj jego sztuczki! Darrell Huff wyjaśnia dokładnie, jak to zrobić w swoim książkowym klasyku „Dlaczego statystyki kłamią” (tyt. oryginału „How to Lie witf Statistics”). Od podkręconych wykresów i tendencyjnych prób badawczych, po wprowadzające w błąd uśrednienia – istnieją niezliczone statystyczne tricki, po które sięgnąć może każdy, kto ma w tym jakiś interes lub produkt do sprzedania.
Pamiętacie ten dowcip z brodą? Kiedy wyjdziesz z psem na spacer, to średnio macie po trzy nogi. Jego cztery i twoje dwie to razem sześć – dzielone na pół dają trzy. Zaokrąglone liczby są zawsze fałszywe – stwierdził pisarz Samuel Johnson, a brytyjski polityk Benjamin Disraeli dodał: Są trzy rodzaje kłamstw: kłamstwa, okropne kłamstwa i statystyki. Przykład z psem jest często przywoływany przez osoby, które nie rozumieją statystyki i nie wiedzą, kiedy jej użyć i jak wykorzystać obliczone wartości. Ma pokazać, że statystyka przekłamuje rzeczywistość. Czy naprawdę interesuje nas średnia liczba nóg jednego psa i jednego człowieka? Reprezentują oni wszystkie psy i wszystkich ludzi? Mieszkańców miasta? Wszystkie ssaki w danym kraju? I po co liczyć średnią nóg dwóch zupełnie różnych stworzeń?
Dzięki licznym przykładom i zabawnym ilustracjom żywy i wciągający elementarz Darrella Huffa prezentuje podstawowe zasady statystyki i wyjaśnia, w jaki sposób są one wykorzystywane do przedstawiania informacji nie do końca uczciwych. Sekretny język statystyki, tak pociągający w kulturze hołdującej faktom, używany jest do wywoływania sensacji, podkręcania, dezorientowania i nadmiernego upraszczania. Pamiętajcie o tym, kiedy będziecie oglądać w telewizji serwisy informacyjne lub dyskusje polityków.
Książka stanowi zwięzłą, przejrzystą prezentację niewłaściwego wykorzystania statystyk i zawiera katalog błędów popełnianych w ich interpretacji. Wyjaśnia również, w jaki sposób błędy takie mogą prowadzić do wadliwych wniosków. Autor pokazuje, jak można posługiwać się wykresami statystycznymi do zniekształcania rzeczywistości. Analizuje też wszystkie popularne typy statystyk: próbę badawczą, metodę tabelaryczną, technikę wywiadu, „pozyskiwanie” wyników z zestawów liczbowych danych, prezentując po drodze liczne konfiguracje statystycznych uników, służących raczej do fałszowania niż rzetelnego informowania.
Niewykluczone, że niniejsza książka – napisał autor we wstępie – przypomina nawet zbyt dosłownie podręcznik dla oszustów. Na swoje usprawiedliwienie pragnę podać (…), że prawdziwym oszustom sztuczki te i tak są już znane, a uczciwemu człowiekowi podobna wiedza może się przydać w celu obrony.
Współcześnie, w naszym opartym na danych świecie, książka ta stała się jeszcze bardziej niezastąpiona niż w dniu pierwszej publikacji. Sięgały po nią dotąd pokolenia czytelników, którzy nie chcieli dać się oszukać. Książka działa niczym kubeł zimnej wody, wylany na głowy ludzi nieprzywykłych do analizowania niekończącego się strumienia liczb płynących z reklam oraz serwisów telewizyjnych i internetowych.
„New York Times”: Prześmieszna eksploracja matematycznego zakłamania… Za każdym razem, gdy otwieramy nowy rozdział, rozwiewa się kolejna iluzja!
KONKURS CZYTELNICZY
Dzięki uprzejmości Zysk i S-ka Wydawnictwa (www.zysk.com.pl) ogłaszamy dla Czytelników portalu LADY’S CLUB konkurs, w którym można zdobyć 2 egzemplarze książki Darrella Huffa „Dlaczego statystyki kłamią”. Otrzymają je ci z Państwa, którzy jako pierwsi odpowiedzą na pytanie: Podaj na dowolnym przykładzie, kiedy warto liczyć średnią arytmetyczną, a kiedy podawanie jej wartości jest bezsensowne? Wysyłajcie je na adres: redakcja@ladysclub-magazyn.pl.
REGULAMIN
1. Nagrodę w konkursie stanowią 2 egzemplarze książki Darrella Huffa „Dlaczego statystyki kłamią”, ufundowane przez Zysk i S-ka Wydawnictwo.
2. Rozdanie przewiduje 2 zwycięzców – każdy z nich otrzyma po jednym egzemplarzu książki.
3. Rozdanie trwa od 7 lutego 2023 roku do wyczerpania nagród.
4. Do rozdania można zgłosić się tylko raz.
5. Zadanie polega na nadesłaniu odpowiedzi na pytanie: Podaj na dowolnym przykładzie, kiedy warto liczyć średnią arytmetyczną, a kiedy podawanie jej wartości jest bezsensowne?
6. Spośród nadesłanych odpowiedzi redakcja wyłoni 2 zwycięzców.
7. Wyniki zostaną ogłoszone pod informacją o książce na portalu LADY’S CLUB w sekwencji PAN BOOK.
8. Zwycięzcy mają 3 dni na przesłanie na adres redakcja@ladysclub-magazyn.pl swoich danych do wysyłki nagrody drogą pocztową; w przypadku braku takiej informacji w wyznaczonym czasie zostanie wybrana kolejna osoba.
ROZWIĄZANIE KONKURSU. Pytanie: Podaj na dowolnym przykładzie, kiedy warto liczyć średnią arytmetyczną, a kiedy podawanie jej wartości jest bezsensowne? Odpowiedź: Oto przykład dotyczący średniego kursu walut NBP. Powinna to być średnia arytmetyczna kursów walut ze wszystkich kantorów w całym kraju, ale codzienne zbieranie wszystkich kursów byłoby niełatwe, wręcz niemożliwe, nieopłacalne i bezsensowne. Poza tym kursy zmieniają się z godziny na godzinę. Każdy kantor i bank może w każdej chwili zmieniać kursy wymiany. NBP ma więc listę 10 banków, do których zwraca się codziennie pomiędzy godz. 10.55 a 11.00 z pytaniem o kursy sprzedaży i zakupu euro i dolara. Następnie sumuje kursy sprzedaży i zakupu w każdym z tych banków, dzieląc sumy przez 2 i obliczając średnią arytmetyczną. Żeby pozbyć się wartości skrajnych z 10 średnich, NBP odrzuca dwie najwyższe i dwie najniższe, a z pozostałych sześciu znowu liczy średnią arytmetyczną i ta średnia trafia codziennie do tabeli. Kursy pozostałych walut są liczone w ten sam sposób raz na tydzień w każdą środę. Przykład wzięty ze strony www.statystyczny.pl. Książki otrzymują: 1) Agnieszka Ozga, Trzebiatów; 2) Czesława Skowron, Henryków.
