Dwadzieścia pięć lat temu amerykańscy naukowcy Neil Howe i William Strauss olśnili świat sensacyjną teorią o historii. Patrząc wstecz na ostatnie 500 lat odkryli pewien wyraźny, a wcześniej niedostrzegany schemat: nowożytna historia przebiega w cyklach trwających mniej więcej osiemdziesiąt do stu lat, podzielonych na cztery zwroty. Teraz, zgodnie z planem, właśnie nadszedł czwarty zwrot – i w nim się znajdujemy.

Neil Howe sformułował ze Straussem nową, niezwykłą prognozę. To, co widzimy wokół nas – polaryzację, rosnące zagrożenie konfliktami wewnętrznymi i globalną wojną – na początku lat trzydziestych XXI wieku osiągnie punkt kulminacyjny, który stworzy ogromne zagrożenie. A jednocześnie – o, paradoksie! – niesie ze sobą wielką obietnicę, być może nawet kolejnego złotego wieku. Ta pouczająca i pokrzepiająca książka pozwala zrozumieć dotykający nas obecnie kryzys i pokazuje, w jaki sposób Ameryka i świat muszą się przygotować na wyzwania przyszłości.
Nad swoją teorią autor, wraz z Williamem Straussem, zaczął pracować w latach osiemdziesiątych XX wieku, po czym umieścił tę koncepcję w 1991 roku w książce „The History of America’s Future”, a w 1997 roku w obszernym opracowaniu „The Fourth Turning: An American Prophecy”. Od tamtego czasu wzmógł swoje zainteresowanie tym podejściem do historii, przekonując do niego wiele osób. Ostatnie lata amerykańskiej i globalnej historii potwierdziły jednoznacznie sporządzoną przez Howe’a i Straussa mapę przyszłości. Obaj naukowcy przewidzieli zatem, że około 2008 roku nastąpi światowe załamanie finansowe, zapoczątkowujące największe spowolnienie gospodarcze od czasów wielkiego kryzysu lat trzydziestych minionego wieku. Następna fala przetoczyła się w roku 2013, gdy nadeszło nowe pokolenie milenialsów.
Zainteresowanie koncepcjami Howe’a i Straussa ponownie wzrosło około roku 2016 i w czasie światowej pandemii (po 2020 roku), gdy zaczęły narastać takie zjawiska, jak populizm, partyjniactwo, brak zaufania do państwa i wiele innych społecznych dysfunkcji. W tym czasie wieloletni współpracownik autora omawianej przez nas publikacji, William Strauss, już nie żył. Zmarł jesienią 2007 roku, w przededniu kryzysu przewidzianego przez obu naukowców.
Pisząc swoją najnowszą książkę, Neil Howe chciał znaleźć odpowiedzi na pytania, kiedy rozpoczęła się obecna era kryzysu, jak ewoluuje, dokąd zmierza, no i jak się zakończy. Autor przeanalizował wiele scenariuszy w oparciu o swoją metodę pokoleniową, w której obiektywne wydarzenia i ich subiektywne postrzeganie wzajemnie na siebie oddziałują. „Zbiorowe życie społeczne, podobnie jak wiele cyklicznych systemów w przyrodzie, wymaga okresów nagłych zmian i radykalnej niepewności, abyśmy mogli się rozwijać” – stwierdził Howe. „Innymi słowy, parafrazując Blaise’a Pascala: historia ma swoje racje, o których rozum nic nie wie”.
Łatwo zrozumieć, że przyszłość jest w jakiś sposób zdeterminowana przez przeszłość. Lecz jak to się dzieje? To pojąć znacznie trudniej. Znakomita praca Neila Howe’a pozwala dostrzec działające w tym zakresie głębokie mechanizmy. „Na pierwszy rzut oka te głębsze mechanizmy mogą się wydawać ponure i bezlitosne. Lecz gdy się trochę nad tym zastanowimy, dojdziemy do innego wniosku, że korygują i regenerują. Mogą nas nawet uratować przed skutkami naszych dobrych chęci” – skonkludował Howe.
Opinie
Amy Chua, Uniwersytet Yale, autorka „Political Tribes”: „Czwarty zwrot już nadszedł”, książka poruszająca, poszerzająca horyzonty i nieskończenie stymulująca, jest monumentalnym osiągnięciem. Tekst zadziwia swoim rozmachem i erudycyjnością”.
Ben Hunt, twórca Epsilon Theory: „Najtrudniejszą rzeczą na świecie jest spojrzenie na historię w jej rzeczywistym kształcie, a nikt nie robi tego przenikliwiej niż Neil Howe. „Czwarty zwrot już nadszedł” to mistrzowskie dzieło”.
Jack A. Goldstone, George Mason University: „Neil Howe jest geniuszem w opisywaniu teraźniejszości i przyszłości. Ta książka wyjaśni, w jaki sposób doszło do dzisiejszej ery kryzysów, polaryzacji i konfliktów. Na szczęście Howe pokazuje nam również ziemię obiecaną, która czeka po drugiej stronie”.
Nicolas Eberstadt, American Enterprise Institute: „Neil Howe zawsze dostrzega sprawy, które umykają innym obserwatorom, wykorzystując niezwykłą znajomość historii i demografii, aby pomóc nam jaśniej myśleć o bieżących problemach”.

O autorze: NEIL HOWE (na zdjęciu) urodził się 21 października 1951 w Santa Monica w Kalifornii, USA. Autor i konsultant. Najbardziej znany ze swojej pracy z Williamem Straussem na temat pokoleń społecznych w odniesieniu do cyklu pokoleniowego w historii USA. Dyrektor zarządzający ds. demografii w Hedgeye i prezes Saeculum Research i LifeCourse Associates. Uzyskał tytuł licencjata z literatury angielskiej na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley w 1972 roku. Następnie studiował we Francji i Niemczech, a później uzyskał tytuły magistra ekonomii na Uniwersytecie Yale. Po otrzymaniu dyplomów pracował w Waszyngtonie jako konsultant ds. polityki publicznej w zakresie globalnego starzenia się społeczeństwa, długoterminowej polityki fiskalnej i migracji. W latach 90. rozwinął karierę jako autor, historyk i socjolog, badając, w jaki sposób różnice pokoleniowe kształtują postawy, zachowania i bieg historii. Od tego czasu napisał dziewięć książek na temat pokoleń społecznych, głównie z Williamem Straussem. W 1991 Howe i Strauss ukuli termin „pokolenie milenialsów”. W 1997 założyli LifeCourse Associates, firmę badającą znaczenie kategorii pokolenia dla analiz ekonomicznych i politycznych. Jako prezes LifeCourse, Neil Howe świadczy usługi doradztwa w zakresie marketingu, personelu i spraw rządowych klientom korporacyjnym i non-profit. Mieszka z rodziną w Great Falls w stanie Wirginia.

Neil Howe „Czwarty zwrot już nadszedł. Co cykle historii mówią nam o tym, jak i kiedy zakończy się obecny kryzys” (tytuł oryg. The Fourth Turning Is Here. What the Seasons of History Tell Us about How and When The Crisis Will End, 2023). Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2025. Stron 632, oprawa miękka ze skrzydełkami. Przełożył Tomasz Bieroń. Premiera 13 maja 2025. Książkę można zamówić na https://sklep.zysk.com.pl/czwarty-zwrot-juz-nadszedl-co-sezony-historii-mowia-nam-o-tym-jak-i-kiedy-zakonczy-sie-obecny-kryzys.html.
Dzięki życzliwości wydawcy dla osoby szczególnie zainteresowanej historią i demografią mamy 1 egzemplarz książki Neila Howe’a „Czwarty zwrot już nadszedł”. Poniżej nasz konkurs dla Czytelników.
KONKURS CZYTELNICZY
Dzięki uprzejmości Zysk i S-ka Wydawnictwa (www.zysk.com.pl) ogłaszamy dla Czytelników portalu LADY’S CLUB konkurs, w którym można zdobyć 1 książkę Neila Howe’a „Czwarty zwrot już nadszedł”. Otrzyma ją osoba, która odpowie na pytanie: Ile rządów na świecie opłacało armię trolli w 2017 roku, aby wpływać na opinię publiczną w internecie? Odpowiedzi wysyłajcie je na adres: redakcja@ladysclub-magazyn.pl.
REGULAMIN
1. Nagrodę w konkursie stanowi 1 książka Neila Howe’a „Czwarty zwrot już nadszedł”, ufundowana przez Zysk i S-ka Wydawnictwo.
2. Rozdanie przewiduje 1 zwycięzcę.
3. Rozdanie trwa od 8 maja 2025 roku.
4. Do rozdania można zgłosić się tylko raz.
5. Zadanie polega na nadesłaniu odpowiedzi na pytanie: Ile rządów na świecie opłacało armię trolli w 2017 roku, aby wpływać na opinię publiczną w internecie?
6. Spośród nadesłanych odpowiedzi redakcja wyłoni 1 zwycięzcę.
7. Wynik zostanie ogłoszony pod informacją o książce na portalu LADY’S CLUB w sekwencji PAN BOOK.
8. Zwycięzcy mają 3 dni na przesłanie na adres redakcja@ladysclub-magazyn.pl swoich danych do wysyłki nagrody drogą pocztową; w przypadku braku takiej informacji w wyznaczonym czasie zostanie wybrana kolejna osoba.