DIETA PRZYSZŁEJ MAMY W CUKRZYCY CIĄŻOWEJ. Poradnik

Publikacja listopad 21, 2021 przez redaktor

Dietetyk JOANNA CARBOL

Na co dzień jestem dietetykiem gabinetów dietetycznych Bonne Santé w Bielsku-Białej i w Centrum Rehabilitacji szpitala w Żywcu, gdzie uczę pacjentki i pacjentów, jak jeść normalnie, z przyjemnością, a przy tym zdrowo. Często wspieram mamy, które jednocześnie troszczą się o siebie i o maluszka, którego za jakiś czas powitają na świecie.

TEN SZCZEGÓLNY CZAS, JAKIM JEST CIĄŻA, to okres niesamowitych zmian, które natura skrupulatnie przemyślała. Gdy dowiadujesz się, że zostaniesz mamą, podświadomie pragniesz dla dziecka wszystkiego, co najlepsze. A to, co najcenniejsze, zaczyna się w twoim brzuchu. Dosłownie i w przenośni. Moim zadaniem jest zbudowanie tak zbilansowanego planu dietetycznego, aby pasował do stylu życia i preferencji smakowych (o tak – szczególnie w ciąży bazujemy na nietypowych smakach).

Prawidłowy rozwój noworodka i zdrowie dziecka w przyszłości warunkuje przede wszystkim prawidłowe i racjonalne żywienie.

ŚWIADOME I RACJONALNE ŻYWIENIE warunkuje prawidłowy rozwój noworodka i zdrowie dziecka w przyszłości. Zapotrzebowanie na energię, witaminy, składniki mineralne i wodę ulega zmianie w ciąży – zależnie od trymestru i w trakcie karmienia piersią. Zarówno nadmiar, jak i niedobór składników odżywczych mogą mieć negatywne skutki zdrowotne dla mamy i jej maleństwa. Warto również zwrócić uwagę na świeżość produktów, jakie nakładamy na talerz. Produkty przeterminowane mogą prowadzić do zakażenia mikrobiologicznego. Unikajmy zatem surowych ryb, mięsa, jaj, mleka niepasteryzowanego i serów pleśniowych. Nie ulega też wątpliwości, że w czasie ciąży należy bezwzględnie zrezygnować z wszelkiego rodzaju używek – papierosów, alkoholu, narkotyków.

STANEM WYMAGAJĄCYM SZCZEGÓLNEGO ZAOPIEKOWANIA od strony dietetycznej jest cukrzyca ciążowa, która dotyka blisko 10% przyszłych mam. W Polsce diagnostykę w kierunku tego zaburzenia wykonuje się u ciężarnej w ramach badań przesiewowych. Gdy okaże się, że mamy do czynienia z cukrzycą ciążową, nie należy panikować – jest to stan przejściowy, związany z czasową nietolerancją węglowodanów. Głównym celem leczenia dietetycznego jest zadbanie o odpowiedni przyrost masy ciała matki i dziecka oraz uzyskanie normoglikemii, czyli prawidłowego poziomu glukozy we krwi.

JEŚLI KOBIETA PRZED ZAJŚCIEM W CIĄŻĘ miała problemy z insulinoopornością, w czasie ciąży najpewniej dojdzie do fizjologicznego nasilenia tej dolegliwości. Co należy wtedy zrobić? Przede wszystkim zadbać o niski ładunek glikemiczny posiłków i zrównoważyć poziom i jakość białka w diecie. Zalecam więc spożywanie surowych warzyw i niektórych owoców, pieczywa z mąki razowej, płatków zbożowych, kasz, makaronów z mąki razowej, ryżu brązowego. Są to produkty o niskim indeksie glikemicznym, dlatego będą stanowić najlepsze źródło węglowodanów w diecie przyszłej mamy z cukrzycą ciążową. Sięgając po pełnowartościowe produkty białkowe powinniśmy postawić na chudy nabiał: twarożki, jogurty, kefiry naturalne, mleko do 2% tłuszczu. Świetnym wyborem będzie również drób (kurczak, indyk), dobrej jakości ryby, jajka, warzywa strączkowe. By uzyskać pełnowartościowe źródło białka z produktów pochodzenia roślinnego wystarczy w jednym posiłku połączyć warzywa strączkowe – takie jak soczewica, ciecierzyca czy fasola – z wybranymi produktami zbożowymi – kaszą, ryżem brązowym czy makaronem razowym.

Gdy okaże się, że mamy do czynienia z cukrzycą ciążową, nie należy panikować – jest to stan przejściowy, związany z czasową nietolerancją węglowodanów. FOT. PEXELS.COM

PRZYSZŁA MAMA POWINNA JEŚĆ REGULARNIE 5-6 posiłków dziennie. Dopasowujemy je oczywiście do trybu dnia i aktywności fizycznej.

WAŻNĄ ROLĘ W DIECIE KOBIETY CIĘŻARNEJ ODGRYWAJĄ TŁUSZCZE, których dobrym źródłem mogą być tłuste ryby bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, będące jednocześnie doskonałym źródłem pełnowartościowego białka. Nie należy również zapominać o tłuszczach pochodzenia roślinnego, jak oliwa z oliwek, dobrej jakości olej rzepakowy, awokado, siemię lniane, nasiona chia czy różnego rodzaju orzechy i pestki. Świetny stosunek kwasów tłuszczowych mają orzechy włoskie. Dodatek zdrowych tłuszczów daje uczucie sytości, obniżając jednocześnie ładunek glikemiczny całego posiłku. Dlatego nie bójmy się posiłków na słodko z dodatkiem owoców, ponieważ dodatek zdrowych tłuszczów i pełnowartościowego białka sprawi, że posiłek będzie dobrze zbilansowany i nie zaburzy naszego poziomu glikemii. Przykładem pysznego śniadania może być owsianka. Wystarczy 4-5 łyżek płatków owsianych, gryczanych czy jaglanych zalać mlekiem lub jogurtem naturalnym. Jeśli jesteśmy zwolenniczkami diety roślinnej lub czujemy dyskomfort jelitowy po produktach nabiałowych, możemy zamienić jogurt na napój roślinny, na przykład sojowy, bo najwięcej białka znajdziemy właśnie w produktach sojowych. Do płatków dodajemy ulubioną porcję owoców, na przykład borówek czy malin, oraz garść orzechów, nasion lub pestek. Tym sposobem mamy gotowy pyszny posiłek z niskim indeksem glikemicznym!

NIEOCENIONĄ ROLĘ w regulacji gospodarki węglowodanowej kobiet ciężarnych odgrywa także aktywność fizyczna. Obniża ona glikemię przez poprawę wrażliwości na insulinę. O ile nie ma przeciwwskazań, zaleca się kobietom w ciąży specjalne treningi o umiarkowanym nasileniu, przede wszystkim spacery, ale także pływanie.

PAMIĘTAJCIE, DROGIE MAMY, że w tym wyjątkowym czasie jesteście odpowiedzialne zarówno za siebie, jak i za maleństwo, które rozwija się pod waszym sercem. Zapraszam na konsultacje dietetyczne do gabinetów w Bielsku-Białej lub Buczkowicach i do szpitala w Żywcu, gdzie wspólnie wypracujemy smaczny sposób na wasze zdrowie. We współpracy z pacjentami najbardziej cenię sobie cotygodniowe, regularne spotkania. Dzięki temu podopieczne otrzymują prawdziwe wsparcie i motywację. Kluczowym elementem w dietoterapii jest również indywidualne podejście, dzięki czemu możemy na stałe zmienić nawyki żywieniowe.